Zes fundamentele aandoeningen: Twijfel

We hebben het gehad over de zes fundamentele aandoeningen: gehechtheid, boosheid, onwetendheid, en nu, twijfelen.

Twijfel is een geest die tweepuntig is over een belangrijk onderwerp. Het is niet juist twijfelen die denkt: "Heb ik mijn sleutels hier achtergelaten of heb ik ze daar achtergelaten?" Het is eerder het soort twijfelen die denkt: “Hebben mijn acties een ethische dimensie of niet? Bestaan ​​dingen inherent of niet? Zijn mensen inherent egoïstisch of is verlichting mogelijk?” Het is dus specifiek twijfelen over deze belangrijke onderwerpen.

De reden waarom twijfelen wordt vermeld als een aandoening, omdat het u belemmert om ergens te komen. Ze vergelijken het echt met proberen te naaien met een tweepuntige naald. Je kunt nergens heen, toch? Je blijft je naald erin steken en je raakt gewoon gefrustreerd. Het is hetzelfde met twijfelen, is het niet? We gaan rond en rond.

Ze hebben het vaak over drie soorten twijfelen: de twijfelen dat neigt naar de verkeerde conclusie, de twijfelen dat is "midden", en dan de twijfelen neigen naar de juiste conclusie. De twijfelen dat neigt naar de verkeerde conclusie is degene waar we echt vast komen te zitten, omdat we echt een stap verwijderd zijn van de verkeerde mening.

Twijfel kan heel moeilijk te herkennen zijn, want als het in de geest opkomt, zegt het niet: 'Hallo, ik ben twijfelen. Ik ben hier om je te storen.' Er staat: 'Ik denk niet dat dit juist is. Ik denk niet dat dit bestaat. Hoe kan dit zo zijn? Bewijs het maar." Twijfel sluipt daar naar binnen en maakt een ogenschijnlijk goede zaak. Dan raken we erin verstrikt omdat we het niet als een aandoening identificeren. Wanneer boosheid in je opkomt, het is als: “Ik heb gelijk! Ik heb gelijk!" Maar in je buik ben je echt ongelukkig, dus op een gegeven moment kun je zeggen: "Dit is een aandoening." Maar met twijfelen we kunnen er heel, heel lang mee doorgaan en herkennen het niet eens als een belemmering in onze beoefening.

Twijfel versus nieuwsgierigheid

Er is een groot verschil tussen dit soort 'cirkelen' twijfelen' en nieuwsgierigheid. Het is duidelijk dat wanneer we de Dharma ontmoeten, we niet alles begrijpen. We zijn benieuwd; wij willen weten. We willen informatie, maar niet alles klopt. Sterker nog, ik denk dat tot aan de verlichting niet alles logisch is. [gelach] Er zal een soort nieuwsgierigheid naar dingen zijn en meer willen weten – informatie en duidelijkheid willen.

Dat soort geest stimuleert ons. Als we dat soort geest hebben, willen we studeren, naar leringen gaan, de Dharma met andere mensen bespreken - we denken echt over dingen na en overwegen "op deze manier" of "op die manier". We zijn daarom helemaal niet in een slecht humeur.

Terwijl dit negatieve soort twijfelen brengt ons echt in een soort van zure toestand. Het grenst bijna aan cynisch of sceptisch zijn, en het is een soort rebelse geest. “Ik denk niet dat wedergeboorte bestaat. Het is jouw taak om het mij te bewijzen. Je bewijst het mij. We worden echt een beetje sceptisch als dat. We willen niet echt een antwoord; we willen mensen gewoon provoceren.

Heb je ooit zulke mensen ontmoet? [gelach] Ja? Ze zeggen: "Waarom dit?" Of: "Leg dat uit." Maar ze willen geen antwoord. Ze willen alleen maar provoceren. Dat is de manier waarop onze geest wordt, en dat zeggen we tegen onszelf op die manier. Of we worden heel cynisch: “Dit gaat niet werken; het is allemaal een hoop onzin. Het is allemaal verzonnen; niemand heeft ooit de verlichting bereikt.” Dit is een zwaar soort geest.

Dat soort twijfelen is duidelijk iets dat een grote belemmering gaat vormen in onze praktijk. We moeten het dus leren herkennen en er iets aan doen. Je kunt zien hoe het totaal anders is dan een geest die nieuwsgierig is, die nogal opgewekt is, en voelt als: “Ik snap dit niet! Hoe kan Bhāvaviveka dit zeggen en Buddhapālita dat en Chandrakirti dit zeggen? Ik weet niet wat ze proberen te zeggen.” Je bent geïnteresseerd en je wilt leren en ontdekken. Dat is echt goed. Dat soort nieuwsgierigheid is geweldig voor onze praktijk. Maar de twijfelen is een beetje zuur, weet je? We moeten oefenen om het te herkennen, dus ik zal morgen wat meer praten. Ja? Nou, misschien vandaag. [gelach]

Publiek: Het lijkt alsof twijfelen neigen naar de juiste conclusie is een deugdzame geest?

Eerwaarde Thubten Chodron (VTC): Twijfel neigen naar de juiste conclusie is niet echt een deugdzame geest, maar het is zeker beter dan twijfelen naar de verkeerde conclusie of twijfelen dat is wankelen tussen die twee. Omdat twijfelen dat neigt naar de juiste conclusie is dichter bij het hebben van een juiste veronderstelling, wat goed is.