Print Friendly, PDF & Email

Gehechtheid brengt ons in gevaar

Gehechtheid brengt ons in gevaar

Onderdeel van een reeks korte Bodhisattva's ontbijthoek gesprekken over Langri Tangpa's Acht verzen van gedachtetransformatie.

  • Het belang van het opmerken van de verontrustende houdingen wanneer ze zich voordoen
  • Beseffen dat de kwellingen onszelf en anderen in gevaar brengen
  • Herkennen gehechtheid als een aandoening, ook al voelt het goed

Bij alle acties zal ik mijn geest onderzoeken
En op het moment dat er een verontrustende houding ontstaat
Mijzelf en anderen in gevaar brengen
Ik zal het resoluut confronteren en afwenden.

Een ding dat belangrijk is bij dit vers is om de verontrustende houdingen op te merken. Vaak komen ze in onze gedachten, we merken ze niet eens op, ze lijken normaal en we handelen ze gewoon uit. Dat komt door een gebrek aan mindfulness en introspectief bewustzijn.

Er is hier nog een element. Als er staat "mezelf en anderen in gevaar brengen..." Een ander probleem dat we hebben met het verhelpen van onze aandoeningen, is dat we ons niet realiseren dat ze onszelf en anderen in gevaar brengen. Dus komen ze op in onze geest, en zelfs als we ze opmerken, onderscheiden we ze niet als kwellingen, we onderscheiden ze niet als schadelijk. We denken dat ze heilzaam zijn en in plaats daarvan moeten worden gekweekt.

Wanneer we bijvoorbeeld hebben gehechtheid in onze geest - aan iemand of iets - voelen we ons gelukkig, we voelen ons dicht bij die persoon. Het voorziet in een behoefte die we hebben aan vriendschap, of aan verbinding, of wat het ook is. Ook al is het gehechtheid, we herkennen het niet als gehechtheid. Of zelfs als we zouden kunnen zeggen: "Nou, ik ben misschien een beetje gehecht aan deze persoon", beschouwen we het niet als iets schadelijks, omdat we ons gelukkig voelen. We maken verbinding met iemand anders, en wat is daar mis mee, zeggen we altijd.

Er is niets mis met gelukkig zijn en contact maken met andere mensen. Het is de gehechtheid om dat te doen, creëert dat het probleem. We zijn sociale wezens, we hebben vrienden, we maken contact met mensen, we communiceren. Dat geeft een gevoel van geluk. Super goed. De gehechtheid is wanneer: “Die persoon is heel speciaal voor mij, en ik wil heel graag met hem in contact. En ik wil de relatie niet in gevaar brengen, en ik wil niet van hem scheiden. Het voorziet echt in een diepe behoefte in mij en er is geen andere manier om aan die behoefte te voldoen dan door deze relatie.”

Zie je het verschil tussen gewoon genieten van de verbinding (en dat is het) en de gehechtheid voor de persoon, voor het aangename gevoel. Het is ook veel: 'Ik ben belangrijk voor iemand. En als ik belangrijk voor iemand ben, dan is mijn leven de moeite waard, dan is het goed dat ik hier ben.”

De gehechtheid is erg sneaky. Het voldoet aan al die diepgewortelde dingen waarvan we zouden kunnen zeggen dat het normale menselijke behoeften zijn, maar dat we gehecht raken aan het gevoel, of de persoon, of de situatie die aan die (behoeften) voldoet.

Het vergt echt enig onderscheidingsvermogen in onze eigen geest om dit op te merken.

Er is een praktijk (of een gedicht) uit de Kadampa-traditie genaamd 'De tien binnenste juwelen van de Kadampa-traditie'. Ik heb er een tijdje over gemediteerd. Het was buitengewoon waardevol, want het raakt echt dat stiekeme soort gehechtheid

Misschien als we dit gedicht af hebben (als we dat ooit doen) dan doe ik dat,1 omdat het echt de nadruk legt op het niveau van verzaking waar we naar moeten streven. We zullen het in eerste instantie niet hebben, maar dat moeten we nastreven. Het gaat over weggaan waar niemand je kent en alleen wonen. En terwijl je alleen woont, denk je niet aan iedereen die je achterliet en hen mist. Je denkt niet aan iedereen in de stad en hoeveel ze je zullen bewonderen omdat je alleen gaat, en je respecteren, en hoeveel ze je dankbaarheidsbrieven zullen schrijven en je zakken tsampa of chocolade zullen geven. Daar denk je helemaal niet aan. Je geest is volledig in de Dharma. En het gaat maar door en door. Ik zal je nu niet het hele gedicht vertellen. Maar het raakt echt veel van dit soort heel stiekem gehechtheid. De gehechtheid tot 'Ik ben belangrijk voor iemand. Ik ben nodig. En wilde. Ik word gewaardeerd. Ik ben speciaal."

En je zou kunnen zeggen dat het een normale menselijke behoefte is. Maar het is ook een normale menselijke behoefte van gewone mensen. Ik denk niet dat bodhisattva's daar te veel mee bezig zijn. Omdat een bodhisattvazijn aandacht is gericht op anderen, niet op zichzelf. En bodhisattva's hebben geen bewondering of dank van anderen nodig, of wat dan ook.

Het is ook heel interessant om te zien wat het is met die relaties. In de Tibetaanse cultuur sta je dicht bij een ander door elkaar te helpen met praktische zaken. In het Westen is dat niet hoe je dicht bij mensen komt te staan. Je komt dichtbij door je emoties te delen. Door je innerlijke geheimen te delen. Dat wordt de valuta waardoor mensen zich dicht bij elkaar voelen. Niet samen een huis schilderen of samen de vloer stofzuigen. We krijgen het door een emotionele uitwisseling. In verschillende culturen is dat heel anders. Heel anders op die manier. En ik denk dat het ook anders is in verschillende historische tijden. Voor onze overgrootouders hadden ze geen tijd om emoties te delen en op die manier hecht te worden. Ze probeerden gewoon in leven te blijven. Voor hen, ook al was het in onze cultuur, wat mensen dichter bij elkaar bracht, was elkaar helpen in praktische elementen. Maar het is nu anders.

Het punt hier is om echt naar binnen te kijken en die dingen te zien. Niet alleen om ze te zien, maar om onszelf af te vragen: "Wel, hoe schadelijk is dat? Hoe is speciaal zijn in de ogen van iemand anders, hoe is het om de beste vriend van die persoon te zijn, hoe schadelijk is dat voor mij? Of aan hen?” Dit is iets waar we echt naar moeten kijken, omdat het in eerste instantie niet schadelijk lijkt. Op een wereldse manier wordt het niet als schadelijk beschouwd. Op een Dharma-manier, daar komt het nadeel om de hoek kijken, omdat de gehechtheid aan iemand anders, de gehechtheid om ons speciaal en nodig te voelen, wordt iets dat ons aan samsara bindt. de zestien attributen? Hunkering. Het is dat soort hunkering dat houdt ons gebonden aan samsara.

Het is ook dat soort hunkering dat is een opstelling voor pijn. Want zodra we dicht bij mensen of objecten zijn, moeten twee dingen die dichtbij zijn, scheiden. Ze gaan ofwel uit elkaar omdat er iets kapot gaat, iemand sterft, de vriendschap eindigt, je maakt ruzie, of iemand gaat weg en heeft een andere beste vriend, of je verveelt je. Maar twee dingen die samenkomen, zullen moeten scheiden. En als we op deze manier erg gehecht raken, is dat een directe opstelling voor pijn. Zeker. 100% beloofd. Tenzij jij degene bent die de relatie verbreekt, in welk geval jij je goed voelt, maar de andere persoon voelt zich rot. Maar dan voel je je ook niet zo goed omdat je jezelf de schuld geeft: "Oh, ze voelen zich verdrietig, ik heb de schuld, misschien moet ik samen met hem teruggaan, dan zal hij zich beter voelen." We willen hem troosten, ook al zijn wij degene die het uitmaakte. Zijn wij de persoon om iemand te troosten van wie we proberen afstand te nemen? Nee, we zijn niet de juiste persoon om ze te troosten.

Je kunt zien hoe dit soort hunkering en plakkerigheid…. Hunkering voelt zo intens. Denk maar aan 'plakkerig'. De geest is plakkerig. En dat zorgt er alleen maar voor dat wanneer er plakkerigheid is, je vastloopt.

Dan komt natuurlijk alles naar boven: wat moet ik doen zodat die persoon altijd blij is? Oh, ze krijgen een hechte band met iemand anders, ik ben niet de speciale. Nu ik dicht bij veel andere mensen ben, heb ik ze niet zo veel meer nodig. Ik voel me schuldig….

Al dit soort dingen.

Het is iets om je als beoefenaars bewust van te zijn, als mensen die echt geïnteresseerd zijn in bevrijding en ontwaken.

Voor mensen die dat niet hun doel in dit leven zijn, misschien beoefenen ze de Dharma omdat ze gewoon gelukkiger willen zijn, dan is dit niet zo belangrijk. Maar ze zullen zeker pijn ervaren. En dat zou ons ook wakker moeten maken.

Niet oke. Ik wil dat de wereld anders is. ik wil gehechtheid om altijd leuk te zijn, zonder nadelen, want gehechtheid geeft me zo'n goed gevoel.

Controleer echt of gehechtheid geeft je een goed gevoel. Als gehechtheid maakte de Buddha zich goed voelen, zou hij het paleis nooit hebben verlaten. Hij zou hebben rondgehangen met zijn vrouw en al die dansende meisjes en zijn zoon. Hij zou hebben gezegd: "O, alle mensen van het koninkrijk houden van me, ik voel me nodig, ik kan zoveel goeds doen." Waar zouden we zijn?

Publiek: Aan de UU hebben we het gehad over hoe je gelijkmoedigheid moet cultiveren als fundament van liefde en mededogen, als tegengif voor boosheid. En toen kwam er iemand van de groep voor Sharing the Dharma Day, en hij zat naast me tijdens de lunch, en hij vroeg: 'Ik heb moeite met gelijkmoedigheid, want waar past mijn vrouw in dit plaatje? Ze heeft een speciaal plekje in mijn hart, we zijn al veertig jaar getrouwd. Zeg je me nu dat ik haar moet behandelen als elke andere vrouw?' Hij maakte zich hier oprecht grote zorgen over. Dus ik ben heel benieuwd welk perspectief je zou delen.

Eerwaarde Thubten Chodron: Er is een verschil tussen gelijkmoedigheid voelen en op dezelfde manier handelen. Het is duidelijk dat je je vrouw niet behandelt zoals elke andere vrouw. Het punt is, verminder de gehechtheid en vervang het door gelijkmoedigheid, maar dat betekent niet dat je iedereen op dezelfde manier behandelt. Je behandelt iemand van twee jaar niet op dezelfde manier als iemand van dertig. We behandelen iemand die we goed kennen anders dan een vreemde. We hebben nog steeds te maken met sociale gewoonten en dit soort dingen. Maar het idee is dat we, in plaats van sommige mensen te bevoordelen en afstand te nemen van anderen - ons dichtbij voelen, ons afstandelijk voelen - een gevoel van gelijkmoedigheid en verbondenheid met iedereen ontwikkelen. Maar het is niet de nabijheid die de plakkerige nabijheid is. Dat is de truc.


  1. Een korte discussie kan zijn: hier te vinden 

Eerbiedwaardige Thubten Chodron

Eerwaarde Chodron benadrukt de praktische toepassing van Boeddha's leringen in ons dagelijks leven en is bijzonder bekwaam in het uitleggen ervan op manieren die gemakkelijk te begrijpen en te beoefenen zijn door westerlingen. Ze staat bekend om haar warme, humoristische en heldere lessen. Ze werd in 1977 tot boeddhistische non gewijd door Kyabje Ling Rinpoche in Dharamsala, India, en in 1986 ontving ze bhikshuni (volledige) wijding in Taiwan. Lees haar volledige bio.