Tegengif voor de klagende geest

Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik merk dat ik mezelf vaak overgeef aan mijn favoriete tijdverdrijf, klagen. Nou, het is niet bepaald mijn favoriet, want ik word er nog ellendiger van dan voorheen, maar het is er zeker een waar ik me vaak genoeg mee bezig houd. Natuurlijk zie ik wat ik doe niet altijd als klagen - sterker nog, ik denk vaak dat ik gewoon de waarheid over de wereld vertel. Maar als ik echt goed kijk, moet ik toegeven dat mijn ellendige uitspraken eigenlijk klachten zijn.

Wat is klagen? Eén woordenboek definieert het als „een uiting van pijn, ontevredenheid of wrok”. Ik zou eraan willen toevoegen dat het een uiting van afkeer, verwijt of oordeel is waar we herhaaldelijk over zeuren. Waarom zou je het een keer zeggen als we ons kunnen overgeven aan onze ellende?

Inhoud klachten

Waar klagen we over? Noem maar op - we kunnen erover klagen. Mijn vlucht is geannuleerd. De autoverzekeringsmaatschappij weigerde mijn claim te horen. Het is te warm. Het is te koud. Mijn hond heeft een slecht humeur.

We klagen over onze rijkdom, of het gebrek daaraan. Ik zag net een bumpersticker met de tekst: "Ik ben te arm om Republikeins te stemmen." Wie heeft er ooit genoeg geld? Het is niet eerlijk dat anderen meer hebben dan wij en dat zij betere kansen hebben om het te verdienen.

We klagen over onze gezondheid. Dit beperkt zich niet alleen tot zieken en ouderen. Degenen onder ons die vroegrijp zijn, beginnen te klagen over onze lichaam vanaf dag een. “Mijn knieën doen pijn, mijn rug doet pijn. Mijn allergieën werken op. Ik heb hoofdpijn. Mijn cholesterol is te hoog. Ik ben uitgeput. Mijn hart klopt onregelmatig. Mijn nieren werken niet goed. Mijn kleine teen is geïnfecteerd.”

Een van de meest sappige onderwerpen van klachten zijn de acties en persoonlijkheden van anderen. We zijn allemaal als mentale roddelcolumnisten:

• “Mijn collega op het werk levert zijn werk niet op tijd in.”
• "Mijn baas is te bazig."
• “Mijn medewerkers zijn ondankbaar.”
• "Na alles wat ik voor mijn kinderen heb gedaan, zijn ze naar een andere stad verhuisd en komen ze niet thuis voor vakantie."
• "Ik ben vijftig en mijn ouders proberen nog steeds mijn leven te leiden."
• "Deze persoon praat te luid."
• "Die praat niet hard genoeg, en ik moet haar altijd vragen om te herhalen wat ze zei."

Klagen over politieke leiders en de regering - niet alleen de onze, maar ook die van anderen - is een nationaal tijdverdrijf. We betreuren oneerlijk beleid, de wreedheid van onderdrukkende regimes, het onrecht van het rechtssysteem en de wreedheid van de wereldeconomie. We schrijven e-mails naar vrienden die dezelfde politieke . zoals wij doen en hopen dat ze iets zullen doen om de situatie te veranderen.

In wezen klagen we over alles en nog wat dat met onze afkeuring beantwoordt.

Waarom klagen we?

We klagen om verschillende redenen. In alle gevallen zijn we naar iets op zoek, ook al weten we op dat moment misschien niet wat het is.

Soms klagen we omdat we gewoon willen dat iemand ons lijden herkent. Zodra ze dat doen, voelt iets in ons tevreden, maar totdat ze dat doen, blijven we ons verhaal vertellen. We kunnen bijvoorbeeld het verhaal vertellen van het verraad van een dierbare aan ons vertrouwen. Wanneer onze vrienden ons probleem proberen op te lossen, voelen we ons meer gefrustreerd. We kunnen zelfs het gevoel hebben dat ze ons niet horen. Maar als ze zeggen: "Je moet erg teleurgesteld zijn", voelen we ons gehoord - onze ellende is erkend - en zeggen we niets meer.

Op andere momenten is het niet zo eenvoudig. We kunnen bijvoorbeeld herhaaldelijk klagen over onze gezondheid uit zelfmedelijden of de wens om de sympathie van anderen te winnen. Anderen kunnen laten zien dat ze het begrijpen, maar wat ze ook voor ons zeggen of doen, we zijn ontevreden en blijven klagen.

We kunnen klagen in de hoop dat iemand ons probleem zal oplossen. In plaats van iemand rechtstreeks om hulp te vragen, vertellen we ons droevige verhaal keer op keer in de hoop dat hij de boodschap zal begrijpen en de situatie voor ons zal veranderen. We kunnen dit doen omdat we te lui of bang zijn om het probleem zelf op te lossen. We klagen bijvoorbeeld bij een collega over een verontrustende situatie op het werk in de hoop dat zij hierover naar de manager gaat.

We klagen om onze emoties en onze gevoelens van machteloosheid te ventileren. We bekritiseren het overheidsbeleid, de corruptie van CEO's en de politisering van de politici die hen ervan weerhoudt om daadwerkelijk voor het land te zorgen. We hebben een hekel aan deze dingen, maar we voelen ons machteloos om ze te veranderen, dus leiden we een rechtszaak - mentaal of met onze vrienden - waarin we de betrokkenen vervolgen, veroordelen en verbannen.

"Ontluchten" wordt vaak gebruikt om te tieren tegen wie dan ook te rechtvaardigen over wat we maar willen. Een vriend vertelde me dat hij regelmatig mensen hoort zeggen: “Ik moet gewoon mijn hart luchten! Ik ben zo boos, ik kan er gewoon niets aan doen.” Ze lijken te voelen dat ze zullen ontploffen als ze geen stoom afblazen. Maar dat vraag ik me af. Moeten we geen rekening houden met de gevolgen, voor onszelf en anderen, van ontluchten? In de Buddha's leringen vinden we vele andere opties om onze frustratie op te lossen en boosheid zonder anderen uit te schelden.

Discussiëren versus klagen

Wat is het verschil tussen klagen en bepaalde onderwerpen op een constructieve manier bespreken? Het ligt in onze houding - onze motivatie - om te spreken. Het bespreken van een situatie betekent een meer evenwichtige benadering, waarbij we actief proberen de oorzaak van het probleem te begrijpen en een oplossing te bedenken. In onze geest worden we proactief, niet reactief. We nemen de verantwoordelijkheid op ons voor wat onze verantwoordelijkheid is en stoppen anderen de schuld te geven als we een situatie niet onder controle hebben.

Zo kunnen we onze gezondheid bespreken zonder erover te klagen. We vertellen anderen gewoon de feiten en gaan verder. Als we hulp nodig hebben, vragen we er direct om, in plaats van te jammeren in de hoop dat iemand ons zal redden of medelijden met ons heeft. Evenzo kunnen we onze financiële situatie, een misgelopen vriendschap, een oneerlijk beleid op het werk, de niet-coöperatieve houding van een verkoper, de kwalen van de samenleving, de misvattingen van politieke leiders of de oneerlijkheid van CEO's bespreken zonder over hen te klagen. Dit is veel productiever, omdat een gesprek met mensen met kennis van zaken ons een nieuw perspectief op de situatie kan geven, wat ons op zijn beurt helpt om er effectiever mee om te gaan.

Tegengif tegen klagen

Voor boeddhistische beoefenaars zijn verschillende meditaties een gezond tegengif tegen de gewoonte om te klagen. Mediteren op vergankelijkheid is een goed begin; zien dat alles van voorbijgaande aard is, stelt ons in staat om verstandig onze prioriteiten te stellen en te bepalen wat belangrijk is in het leven. Het wordt duidelijk dat de onbeduidende dingen waar we over klagen op de lange termijn niet belangrijk zijn, en we laten ze gaan.

Verschillende meditaties werken als gezond tegengif tegen de gewoonte om te klagen. (Foto door Ewan Jade)

Mediteren op mededogen is ook nuttig. Wanneer onze geest doordrenkt is met mededogen, zien we anderen niet als vijanden of als obstakels voor ons geluk. In plaats daarvan zien we dat ze schadelijke acties ondernemen omdat ze gelukkig willen zijn, maar niet de juiste methode kennen om geluk te bereiken. Ze zijn in feite net als wij: onvolmaakte, beperkte bewuste wezens die geluk willen en niet lijden. Zo kunnen we ze accepteren zoals ze zijn en ernaar streven om er in de toekomst profijt van te hebben. We zien dat ons eigen geluk, in vergelijking met de problematische situaties die anderen ervaren, niet zo belangrijk is. Zo zijn we in staat om anderen met begrip en vriendelijkheid te bekijken, en automatisch verdampt elke neiging om over hen te klagen, de schuld te geven of hen te veroordelen.

Mediteren over de aard van het cyclische bestaan ​​is een ander tegengif. Aangezien wij en anderen onder de invloed van onwetendheid zijn, boosheid en vastklampende bijlage, laten we idealistische visies dat dingen op een bepaalde manier zouden moeten zijn, varen. Zoals een vriend altijd tegen me zegt als ik gedachteloos klaag: "Dit is een cyclisch bestaan. Wat had je verwacht?" Nou, ik veronderstel dat ik op dat moment perfectie verwachtte, dat wil zeggen dat alles zou moeten gebeuren zoals ik denk dat het zou moeten, zoals ik het wil. Het onderzoeken van de aard van het cyclische bestaan ​​bevrijdt ons van zulk onrealistisch denken en van het geklaag dat het oproept.

In zijn Gids voor de manier van leven van een Bodhisattva, adviseert Shantideva ons: “Als iets kan worden veranderd, werk er dan aan om het te veranderen. Als het niet kan, waarom zou je je dan zorgen maken, overstuur zijn en klagen?” Wijs advies. We moeten het onthouden wanneer de drang ontstaat om te klagen.

Wanneer anderen klagen

Wat kunnen we doen als iemand onophoudelijk tegen ons klaagt over iets waar we niets aan kunnen veranderen? Afhankelijk van de situatie heb ik een paar dingen ontdekt om te doen.

Een persoon die ik ken is de belangrijkste van alle klagers. Ze is melodramatisch over haar kwalen, zuigt anderen in haar hachelijke situatie en probeert alle aandacht op haar lijden te richten. In het begin vermeed ik haar, omdat ik haar klachten niet graag hoorde. Toen dat niet werkte, vertelde ik haar dat ze niets te klagen had. Dat werkte zeker averechts. Ten slotte leerde ik dat als ik oprecht lach en speels ben, ze losser wordt. In onze lessen vroeg ze bijvoorbeeld constant anderen om te bewegen omdat ze zich zo ongemakkelijk voelde. Omdat ik recht voor haar zat, raakten haar klachten mij. Eerst deinsde mijn geest terug met: "Je hebt meer ruimte dan wie dan ook!" Later werd ik toleranter en maakte ik grappen met haar over de 'troon' die ze had gemaakt om op te zitten. Ik deed alsof ik achterover leunde en op haar bureau leunde dat in mijn rug schoof. Ze zou me kietelen, en we zijn vrienden geworden.

Een andere techniek is om van onderwerp te veranderen. Ik had een ouder familielid dat, wanneer ik hem bezocht, over elk gezinslid klaagde. Onnodig te zeggen dat dit saai was, en ik was verbijsterd om te zien hoe hij zichzelf in een slecht humeur werkte. Dus, midden in een verhaal, nam ik iets wat hij had gezegd en leidde de discussie in een andere richting. Als we klaagden over iemands kookkunsten, zou ik vragen of hij naar de heerlijk klinkende recepten in de zondagskrant had gekeken. We zouden over de krant beginnen te praten en hij zou zijn eerdere klachten vergeten in plaats van meer bevredigende gespreksonderwerpen.

Reflectief luisteren is ook een hulpmiddel. Hier nemen we iemands lijden serieus en luisteren we met een meelevend hart. We reflecteren naar de persoon op de inhoud of het gevoel dat hij of zij uitdrukt: "Het klinkt alsof de diagnose je bang heeft gemaakt." 'Je vertrouwde op je zoon om daarvoor te zorgen, en hij had het zo druk dat hij het vergat. Dat heeft je in de steek gelaten.”

Soms krijgen we het gevoel dat anderen klagen om zichzelf te horen praten, dat ze hun problemen niet echt willen oplossen. We voelen dat ze het verhaal in het verleden vaak aan verschillende mensen hebben verteld en vastzitten in een sleur van hun eigen makelij. In dit geval leg ik de bal in hun kamp door te vragen: "Welke ideeën heb je voor wat er kan worden gedaan?" Als ze de vraag negeren en weer gaan klagen, vraag ik opnieuw: "Welke ideeën heb je voor wat zou kunnen helpen in deze situatie?" Met andere woorden, ik richt ze opnieuw op de vraag die voorligt, in plaats van ze te laten verdwalen in hun verhalen. Uiteindelijk beginnen ze in te zien dat ze hun kijk op de situatie of hun gedrag kunnen veranderen.

Maar als al het andere faalt, keer ik terug naar mijn favoriete tijdverdrijf - klagen - wanneer ik hun kwalen kan negeren en wegzink in het plakkerige slijm van mijn eigen. Oh, de luxe van het ventileren van mijn oordelen en het luchten van mijn problemen!