Pod jednym parasolem

Kupić z Mądrość or Amazonka

Tytuł tej książki oddaje jej centralny punkt — że pomimo ogromnej wewnętrznej różnorodności wszystkie tradycje buddyjskie wywodzą się od jednego nauczyciela, Budda. Ponieważ wszyscy czczą tego samego nauczyciela, te różne formy buddyzmu mogą szanować i uczyć się od siebie nawzajem. Niemniej jednak buddyści często spierają się o to, czyje teksty i nauki reprezentują „prawdziwe” nauki Budda. Te nieporozumienia nasilają się, ponieważ teksty buddyjskie są zachowane w trzech dość różnych kanonach w trzech językach: palijskim, chińskim i tybetańskim. Różne szkoły buddyzmu były szeroko rozdzielone geograficznie i do niedawna miały ze sobą niewielki kontakt. Chociaż niektórzy zachodni buddyści chętnie studiują z nauczycielami z kilku szkół buddyjskich, taka praktyka nie jest zwyczajna wśród buddystów azjatyckich, a nawet wśród wielu buddystów zachodnich. Niektórzy nauczyciele buddyjscy pracujący na Zachodzie aktywnie zniechęcają swoich uczniów do studiowania z innymi nauczycielami. Tak więc, pomimo kładzenia nacisku przez buddyzm na współczucie i właściwą mowę, buddyści oddają się wielu sekciarstwom ponad podziałami wyznaniowymi.

Wszystkie obecne formy buddyzmu wywodzą się z dwóch różnych zbiorów literatury południowoazjatyckiej pisanej w języku pali lub sanskrycie, ale te dwa zbiory tekstów w niewielkim stopniu się pokrywają. Kiedyś krążyły sanskryckie wersje niektórych tekstów palijskich, ale zostały one utracone. Kanon chiński zawiera tłumaczenia wielu tekstów palijskich i sanskryckich, ale chińskie tłumaczenia tekstów palijskich często zawierają materiały, których nie ma w wersji palijskiej. Buddyści therawady akceptują jedynie literaturę palijską jako „słowo Budda” i uważają większość zachowanej literatury sanskryckiej za niewiarygodne późniejsze innowacje. Natomiast kanon tybetański składa się głównie z tekstów mahajany przetłumaczonych z sanskrytu, tych samych tekstów, które buddyści therawady uważają za nieautentyczne. Kiedy mówią o „co do Budda nauczany”, buddyści tybetańscy i therawady odwołują się do zupełnie innych zestawów tekstów.

Potencjał wzajemnego lekceważenia buddyzmu tybetańskiego i therawady jest zatem bardzo wysoki. Kiedy przypomnimy sobie, że tak zwana hinajana, czyli „niższy pojazd” tybetańskiego systemu trzech jan Wadżrajana) zawiera nauki charakterystyczne dla literatury palijskiej, potencjał ten jest zintensyfikowany. Tybetańscy nauczyciele i uczeni zwykle nie są dobrze zaznajomieni z buddyjską literaturą palijską i traktują swoją mahajanę i Wadżrajana nauki jako przełożonego. Odpowiadając na komplement, niektórzy Therawadini uważają, że cokolwiek mahajany nie jest nawet buddyzmem. Na przykład niektórzy Therawadini odrzucają przywracanie klasztorny święcenia dla kobiet, ponieważ ta praktyka przetrwała tylko wśród chińskich buddystów mahajany. Ten podział jest powszechny nawet wśród zachodnich uczonych. Niewielu zachodnich badaczy buddyzmu jest tak zaznajomionych z literaturą palijską i buddyzmem therawady, jak z buddyzmem mahajany, chińskim czy tybetańskim, oraz z literaturą sanskrycką – i vice versa. Większość zachodnich nauczycieli buddyjskich jest bardzo słabo wykształcona na temat historii buddyzmu i literatury dotyczącej form buddyzmu różniących się od linii, w której nauczają.

Jak bardzo orzeźwiające, pośród tego sekciarstwa, dla Dalajlama, najbardziej znanego przedstawiciela buddyzmu tybetańskiego, i jego współautorka, amerykańska zakonnica Thubten Chodron, opublikowali książkę głoszącą, że tradycje palijskie i sanskryckie są bardziej podobne niż różne i uznającą długi młodszych Tradycja sanskrycka do starszej tradycji palijskiej! Zachęcają do wzajemnego szacunku i studiowania między dwiema tradycjami. Znane terminy Hinajana, Mahajana i Therawada nie zostały użyte w tej książce ani razu, co zachęca nas do świeżego spojrzenia na znane buddyjskie konwencje, bez względu na to, do jakiej formy buddyzmu przynależymy. Ani autorzy ci nie klasyfikują tych dwóch tradycji hierarchicznie, mimo że każda z nich ma historię oczerniania drugiej.

W całej książce autorzy sugerują, że odległość geograficzna i różne języki wcześniej utrudniały buddystom o różnych orientacjach posiadanie dokładnych informacji o sobie nawzajem. W takim środowisku kwitnie plotka i stereotypy. Niektórzy twierdzą, że większość mnichów tantrycznych pije alkohol i uprawia seks, podczas gdy inni twierdzą, że członkowie starszych szkół buddyjskich nie cenią współczucia ani nie rozumieją pustki. Autorzy często błagają wszystkich buddystów, aby porzucili takie wzajemne stereotypy i zamiast tego rozmawiali ze sobą, studiowali wzajemnie swoje pisma i uczyli się nawzajem ze swoich praktyk – to znajome rady na arenie międzyreligijnej wymiany, ale niestety rzadkie w kręgach buddyjskich.

Zarówno o tradycji palijskiej, jak i sanskryckiej można się wiele dowiedzieć od Jeden nauczyciel, wiele tradycji, który obejmuje wszystkie tematy znalezione w każdym standardowym, bardziej akademickim badaniu buddyzmu. Poziom wiedzy naukowej informujący o tej książce jest bardzo wysoki, a informacje zawarte zarówno w tradycji palijskiej, jak i sanskryckiej są dokładne i kompletne. The Dalajlama jest oczywiście bardzo zaznajomiony z Tradycja sanskrycka. Ale ani jego, ani początkowe szkolenie Thubtena Chodrona nie wymagałoby znaczących studiów nad tradycją palijską. Sutty palijskie, uważane przez wielu za nasze najbliższe przybliżenie do rzeczywistych nauk historycznych Budda, są w dużej mierze nieznane buddystom tybetańskim. Z pewnością naukowe komentarze palijskie często cytowane w tej książce nie są częścią szkolenia osób wykształconych w Tradycja sanskrycka. W ten sposób autorzy ci stanowią godny podziwu model dla innych buddystów. Zawieszają konwencje wyuczone wcześniej we własnej tradycji i głęboko studiują inną tradycję. Co najważniejsze, badają własne teksty, zamiast polegać na komentarzach polemicznych na temat tej tradycji w tekstach własnej tradycji.

Wszyscy powinniśmy być gotowi zawiesić sceptycyzm wobec nieznanych form buddyzmu i zbadać ich teksty i praktyki dogłębnie i bez żadnych założeń. Jeśli wykonamy tę ciężką pracę, przekonamy się, że te nieznane buddyzmy mają sens na swój własny sposób i zasługują na nasz szacunek. To, czy okażą się bardziej podobne do naszego buddyzmu, czy też bardziej od niego różne, nie ma znaczenia. Jeśli zbadamy te niezliczone wersje buddyzmu, zrozumiemy, jak wszystkie z nich wywodzą się z nauk jednego nauczyciela, którego wszyscy czcimy.

Wśród wielu zalet tej książki jest użycie przez autorów „ona” zamiast „on” jako zaimka rodzajowego. Biorąc pod uwagę, że wielu buddystów nie jest wyczulonych na potrzebę stosowania języka uwzględniającego płeć i neutralnego pod względem płci, takie użycie przez ważnego przywódcę jest godne uwagi. To prawda, że ​​„ona” też nie jest neutralna, ale jej potencjał w zakresie podnoszenia świadomości i korekcji w kontekstach zdominowanych przez mężczyzn jest ogromny. Można mieć nadzieję, że inni nauczyciele i autorzy buddyjscy zwrócą uwagę i pójdą w ich ślady.

Mimo pochwał dla książki nie jestem bez zastrzeżeń. Nadrzędnymi ramami książki jest twierdzenie, że Budda nauczył trzy pojazdy: Słuchacz Pojazd (Sravakayana), Pojazd Samotnego Realizatora (Pratyekabuddhayana) oraz Bodhisattwa Pojazd (Bodhisattvayana). (Te trzy pojazdy nie są takie same jak te bardziej znane studentom buddyzmu tybetańskiego – Hinajana, Mahajana i Wadżrajana— a w całej tej książce, kiedy mówią o „trzech yanach”, autorzy zawsze mają na myśli starszy system Słuchacz, Samotny Realizator i Bodhisattwa Wehikuły, a nie znacznie późniejszy system charakterystyczny dla buddyzmu tybetańskiego). Kilka zdań później czytamy, że osoby ćwiczące tradycję palijską praktykują przede wszystkim Słuchacz Pojazd, podczas gdy osoby szkolące się w Tradycja sanskrycka przede wszystkim ćwicz Bodhisattwa Pojazd.

Z tych twierdzeń wyłaniają się dwa zasadnicze pytania. Czy to stara retoryka „Hinayana/Mahayana” pojawia się ponownie pod różnymi nazwami? Autorzy jasno stwierdzają, że czytelnicy nie powinni wyciągać takiego wniosku, ale biorąc pod uwagę tendencję wśród współczesnych nauczycieli tradycji tybetańskiej do oczerniania i odrzucania tekstów i tradycji palijskich, należy bardzo uważać, aby nie popaść w ten stary nawyk. Nauczyciele tybetańscy często odwołują się do tych wcześniejszych trzech jan (Słuchacz, Samotny Realizator i Bodhisattwa), zwykle uszeregowując je hierarchicznie. The Słuchacz Pojazd jest oceniany jako mający „niższy widok” niż Bodhisattwa Pojazd, co mogę zaświadczyć słuchając ustnych nauk tybetańskich nauczycieli. Czy historyczny? Budda sam uczyć tych trzech pojazdów? Teksty z wielu okresów historycznych przypisuje się Budda”, co oznacza, że ​​nie można twierdzić, że czegoś nauczali Budda według wartości nominalnej. Większość badaczy historii buddyzmu dochodzi do wniosku, że słuchacz, samotny realizator i bodhisattwa system postdatuje historyczny Budda przez wieki. Jest znacznie bardziej rozpowszechniony u młodszych Tradycja sanskrycka niż starsza tradycja palijska, choć można ją również znaleźć w tekstach palijskich. Tak więc, chociaż autorzy z pewnością mają rację, twierdząc, że tradycje sanskryckie i palijskie mają wiele wspólnego, nawet ten wczesny system trzech jan może nie być najlepszym wyborem dla nadrzędnych ram organizacyjnych książki.

Wielka siła Jeden nauczyciel, wiele tradycji to empatyczne i bezstronne przedstawienie obu tradycji przez autorów. Twierdzą, że Słuchacz, Samotny Realizator i Bodhisattwa Wszystkie pojazdy są nauczane zarówno w tradycji palijskiej, jak i sanskryckiej, co jest trafnym twierdzeniem. Wskazują również, że Bodhisattwa Pojazd nie ogranicza się do Tradycja sanskrycka ale jest praktykowany w tradycji palijskiej, zarówno historycznie, jak i współcześnie. Ta rzeczywistość, nieznana większości mahajanistów, podważa twierdzenia mahajany o jej wyższości. Przede wszystkim autorzy ci zrywają ze zwykłą tybetańską oceną tych trzech jan, nie uszeregowując ich hierarchicznie. Można mieć nadzieję, że przykłady podane przez tych autorów staną się wzorem dla nauczycieli buddyjskich, gdy dyskutują o ogromnej różnorodności w buddyzmie.