Niewdzięczność

Drogi Czcigodny Chodron,

Mam nadzieję, że masz się dobrze. Chciałbym poznać Twoją opinię na jedno pytanie: Jaki jest najlepszy sposób poradzenia sobie z bólem wynikającym z postrzeganej niewdzięczności? Dla mnie ten ból za każdym razem jest bardzo głęboki. Moją wewnętrzną reakcją jest często wycofanie się tak bardzo, jak to możliwe. Wiem, że wielcy bodhisattwowie nie oczekiwaliby wdzięczności. Cóż, chyba nie jestem jednym z nich (jeszcze). Czuję, że nie mogę po prostu zaprzeczyć temu bólowi. Jest w tym też element bezsilności, bo jeśli często próbuję wytłumaczyć danej osobie swoje uczucia, ona tego nie zaakceptuje. Słyszę takie rzeczy jak: „Och, nie powinieneś być taki wrażliwy” itp. Dlatego też przestaję mówić i czuję się samotny w swoim bólu. Każdego dnia staram się motywować, aby przynosić pożytek innym, ale myślę, że najtrudniejsza jest niewdzięczność. Z góry bardzo dziękuję za poradę.

George

Drogi George,

Przykro mi słyszeć, że doświadczasz tyle bólu. Niewdzięczność jest trudna, gdy troszczymy się o kogoś i pomagamy mu. Myślę, że ten rodzaj bólu jest powszechny – jest o nim cały werset w Osiem wersetów Trening umysłu:

Kiedy ktoś mi skorzystał
I w którym pokładałem wielkie zaufanie
bardzo mnie boli,
Poćwiczę postrzeganie tej osoby jako mojego najwyższego nauczyciela.

Więc nie jesteś sam w swoim nieszczęściu. Myślę, że każdy doświadczył tego od czasu do czasu w swoim życiu. Mam.

Oto kilka rzeczy, które odkryłem, gdy mi się to przydarzyło.

1. Miałem wiele oczekiwań co do związku, których nie sprawdziłem z drugą osobą. Rozwiązanie: miej mniej nierealistycznych oczekiwań i sprawdź, jakie mam oczekiwania z drugą osobą, aby sprawdzić, czy się zgadzają.
2. Nawet kiedy sprawdziłem oczekiwania z drugą osobą i zgodzili się, nie spełnili. Rozwiązanie: pamiętaj, że okoliczności się zmieniają, a ludzie zmieniają zdanie. Mam nowe zdanie: „Czujące istoty robią to, co czujące istoty robią”. Oznacza to, że czujące istoty są pod kontrolą nieszczęść i karmy, więc nie powinienem oczekiwać od nich przewidywalności, dobrej komunikacji lub dotrzymywania wszystkich obietnic. Nie są Buddami. Popełniają błędy; są egocentryczni. Tak jak ja, więc jak mogę ich winić?
3. I wielką rzeczą, której się nauczyłem, było to, że tak naprawdę nie potrzebuję ich wdzięczności. Nie chodzi o to, że odrzucam wdzięczność, ale kiedy ludzie są wdzięczni, odnoszą korzyści, ponieważ mają cnotliwy umysł. Ale ich wdzięczność nie przynosi mi korzyści w odniesieniu do rzeczy, które są dla mnie najważniejsze: ich wdzięczność nie przybliża mnie do stanu buddy, nie pomaga mi uświadomić sobie pustki ani generować bodhiczitta, nie daje mi to długiego życia ani dobrego zdrowia, nie pomaga mi w spełnieniu wymagań kwalifikacyjnych Mahajana i Wadżrajana duchowi mentorzy; nie czyni mnie milszą osobą. Naprawdę ich wdzięczność niewiele mi daje. Poza tym nie potrzebuję ich wdzięczności, żeby czuć się dobrze. Moje działanie z dobrą intencją jest wystarczająco dobre. Nie potrzebuję, żeby inni mnie chwalili, bo już wiem, że to, co zrobiłem, było dobre i cieszę się z własnej cnoty.

Mam nadzieję że to pomoże.

Czcigodny Chodron

Kilka dni później George odpowiedział:

Drogi Czcigodny Chodron,

Bardzo dziękuję za radę, która była dla mnie bardzo pomocna! Kiedy znalazłem go w mojej skrzynce pocztowej w sobotę rano, rozjaśnił mój dzień.

Wszystko, co napisałeś, było bardzo pomocne, ale szczególnie ostatni punkt — że nie jestem uzależniony od niczyjej wdzięczności za to, że wiem, że to, co zrobiłem, było dobre. Dziwne jest to, jak dzielę rzeczy: jeśli chodzi o moją praktykę Dharmy, dziwnie byłoby oczekiwać wdzięczności. Niezależnie od tego, czy wykonujesz praktykę sadhany, pokłony, czy cokolwiek, byłoby niezręczną rzeczą iść do kogoś i oczekiwać, że będzie wdzięczny (np. „Chciałem ci tylko powiedzieć, że poświęciłem się twojemu oświeceniu, nie jesteś szczęśliwy, że to zrobiłem że?"). Jeśli nie oczekuję wdzięczności za praktykę Dharmy, dlaczego miałbym oczekiwać jej za ziemskie czynności? Moje inne działania powinny być motywowane przez bodhiczitta w każdym razie. Rozmyślanie nad tym punktem naprawdę pomogło rozwiązać moje myśli i emocje.

Oprócz Twojego cytatu z Osiem wersetów Trening umysłuja też spojrzałam w górę Koło ostrej broni. Werset, który mnie uderzył, jest w twojej księdze Dobra Karma na stronie 102:

Kiedy całe dobro, które uczyniłem, okaże się złe,
To broń destrukcyjna karmy wracając do mnie
Za odpłatę niewdzięcznością za dobroć innych;
Odtąd z szacunkiem odwdzięczę się za dobroć innych.

Skłoniło mnie to do refleksji nad tym, jak wiele razy w przeszłości byłam niewdzięczna za życzliwość innych.